Facebook’un kendi adına tanıttığı ve adını Libra olarak açıkladığı yeni kripto para projesi hakkında birçok kişi ne zaman çıkacak olduğu, dünya için bir veri ihlali tehdidine sebep olup olmayacak olduğu konusunu düşünüyor.
Libra kripto para birimi olarak tanıtılsa da aslında bir kripto para biriminin sahip olması gereken özellikleri taşımıyor. Nasıl olabilir bu? Diyebilirsiniz, ancak kripto para birimlerini satın alan ve daha önce kullanan bir kripto para sahibi hakkında bilgi sahibi birisi iseniz Libra’nın sadece bir ödeme aracı olarak kullanılabilecek olduğunu bilmeniz gerek. Kripto para birimi olarak tanıtılan Libra, aslında sadece bir ödeme aracı olarak kullanılacak ve insanlar tarafından sadece belirli ödemelerde kullanılabilir.
Daha geniş anlatıma buradan ulaşabilirsiniz:
Libra aslında ilk olarak kripto paraların çıkış amacı olan ödeme için çıkan bir kripto para birimi. Satoshi Bitcoin’i çıkardığında, onu yatırım aracı olarak kullanılabilsin diye değil, ödeme aracı olarak kullanılabilsin ve gizli ödemeler yapılabilsin diye çıkardı. En azından yaptıklarından bunu biliyoruz. Bitcoin ilk zamanlarında sadece kişiler arasında bir ödeme aracı olarak kullanılır ve değerinde çok fazla değişim olmazdı. Çünkü kullanan insan sayısı son derece azdı. Bitcoin ilk çıkış yaptığında insanlar tarafından bilinmiyordu ancak sonrasında daha fazla artmaya başlamış yatırımcı sayısı sayesinde kripto para birimlerinin sayısının artması ile birlikte de Bitcoin fiyatının değeri daha fazla değişmeye ve daha fazla yükselişe geçti.
Bugün artık Bitcoin çok fazla değişen fiyatlara sahip durumda ve giderek artan bu fiyat değişiklikleri yatırımcıların para kazanmasına imkan tanır hale geldi. İnsanlar, kripto para birimlerinden bugün korkmuyor olsalar da hükümetler kripto para birimleri konusunda endişe ediyorlar. Bunun birçok farklı sebepleri var ve bu konuda AB üyesi bazı hükümetler bile ciddi bir yasa hazırlığındalar.
Libra neden bir anda hükümetleri ayaklandırdı?
Aslında hükümetler 10 yıldır kripto paralardan vatandaşları için ve küresel finans sisteminin bozulmaması için çaba harcamaya devam etseler bile bugüne kadar böyle hızlı hareket etmediler. Daha dün tanıtılan Libra hakkında 3 farklı devlet tarafından açıklama yapıldı ve 3 farklı devlet arasında dünyanın en büyük ekonomisi olan ve Facebook’un merkezi olan ABD bu 3 ülkeden birisi. ABD’de yasa yapıcılar kripto para birimlerine karşı olmadıklarını ancak Libra’nın piyasaya çıkışında sosyal medya devi Facebook’un kendilerini beklemeden hareket ettiğini ve acele hareket etmelerinden dolayı bunun ABD için ve küresel finans sistemi için kötü sonuçlarının olabileceğine dair endişeleri olduğunu paylaştılar.
ABD dışında bugün Fransa ve İngiltere tarafından da Libra ile ilgili tekel olmadığı ve gizlilik konusunda sorunları olmayacak olduğu ve küresel finans sistemine müdahale edip etmeyecek olduğu konusunda araştırmalar yapılacak, bunun sonucunda eğer uygun görülürse Libra ile ilgili karar vereceklerini açıkladı. ABD’li bazı yasa yapıcılar bu konuda ciddi sorunlar olabileceğinden Libra projesinin kendileri Facebook’a bilgi verene kadar daha fazla ilerlememesi ve Libra’nın satışa sunulmaması uyarısında bulundular. ABD’li bazı yasa yapıcılar kripto para birimi projesinin ABD için de belirli sorunlara neden olmasının mümkün olduğunu, bunlar arasında Facebook’un kötü geçmişi nedeniyle veri gizliliği konusunda endişe ettiklerini açıkladı.
Tüm ödemeleriniz Facebook tarafından görülecek
Libra çok gizli olan bir kripto para birimi değil. 2020 yılında Libra ile herhangi bir sitede ödeme yaptığınız zaman bunların bilgisi ve ne zaman ödeme yaptığınız, nereden ve ne kadarlık bir tutarda ödeme yaptığınız konusunda tüm bilgiler Facebook’un sisteminde depolanacak. Yıllar önce sistemlerinde kullanıcıların şifrelerini bile açık olarak kaydettiği iddia edilen ve gizlilik skandallarına adı karışan sosyal medya devinin bugün Libra isimli kripto parasının milyonlarca insan tarafından her türlü sitede ve ödeme için kullanılması ciddi gizlilik sorunlarına sebep olabilir.
Libra ile ödeme yapacak olan bazı insanların tüm bilgileri Facebook’a gönderilecek olduğundan olası bir saldırı durumunda kötü sonuçlar ortaya çıkabilir. Kripto paralar ile yapılan ödemeler tamamen gizli kalsa da insanlar bugün Libra’dan bunu beklemiyorlar, bekleyemezler. Çünkü Facebook bu konuda yapılan ödemeleri görebilecek bir kripto para birimi üretti.
Gizlilik en büyük sorun
Libra ile ilgili olarak yaşanan ve hükümetleri şimdiden endişeye sürükleyen en büyük sorun gizlilik. Eğer Apple ve IBM gibi bir şirket kripto para birimi tanıtmış olsaydı ve Libra yerine farklı bir kripto para birimi üretilecek olduğu açıklansaydı hükümetler bu kadar endişe etmezdi. Facebook, gerek seçim tartışmaları sırasında yaşanan ciddi veri skandallar, gerek geçmişi, gerek ise son gizlilik skandalları ile adından söz ettirdiği için bu konuda hükümetleri endişelendiriyor. Hükümetler gizlilik konusunda Libra’nın başarılı olamayabilecek olduğunu, kişisel verilerin ve gizli kalması gereken ödemelerin kayıtlı kalmasının ciddi problemlere sebep olabileceğini düşünüyor.
Sadece bununla da sınırlı değil. Facebook Libra ile yapılacak olan bir ödemenin dolandırıcılık ve benzer sorunlu bir alışveriş olması durumunda tüm verilerin yine Facebook tarafından görülebilecek olması, milyonlarca işleme yetişemeyebilecek olması, dolandırıcılık olayları olursa nasıl hareket edilecek olduğu konusunda merak ediliyor. Facebook Libra sadece Facebook platformunda değil, farklı platformlarda da kullanılacak ve beklenen o ki gelecekte farklı birçok e-ticaret sitesinde Libra kullanmak mümkün olabilecek.
ABD yönetimi Facebook’u durdurabilir mi?
ABD yönetiminin Facebook Libra projesini bugün isterse durdurabilecek konumda olduğu bilinirken, bu konuda henüz kısa süre içerisinde adım atılması beklenmiyor. ABD Temsilciler Meclisi tarafından bu konuda bir adım atılabilecek olduğu ancak Beyaz Saray yönetimi tarafından böylesine bir konuda adım atılmayacak olduğu düşünülmekte. ABD’li yetkililer bu konuda yapılacak tüm düzenlemeleri takip edecek iken, AB üyesi ülkelerde bu konuda Facebook ile yakından iletişimde olmaya çalışacak.
