Dünyada büyük öneme sahip olan borsa, daha çok bireysel yatırımcıların tercihidir. Önemli bir yatırım aracı ve borsada işlem yapmak için zengin olmanıza gerek yok.
Her bütçeye göre işlem yapılabilir bir yatırım ortamıdır.
Ancak bu platformda oldukça dikkatli olmak, uzman görüşünü almak, aracı kurumlar ile çalışmak önem arz etmektedir.
Olmazsa olmazdan en önemli şey uzun vadeyi göz önünde bulundurmak gerek. Borsa, kumar değil birikimlerinizi değerlendireceğiniz yatırım ortamıdır.
Borsa yatırımcısı neye dikkat etmeli, püf noktalar nelerdir, yeni başlayacak olanlar neler yapmalı?
Borsa, yatırım yapmak isteyen bireylerin büyük şirketlere ortak olabilmesini ve bu şirketler aracılığıyla kar edebilmesini sağlayan bir yatırım aracıdır.
Uzun vadeyi göz önünde bulunduran, bu piyasayı kısa vadeli kumar ortamı olarak görmeyen, şirketleri iyi seçebilen yatırımcı güzel kar elde ettiği bir gerçektir.
Rakamsal değerler üzerinden şöyle örnek verebilirim;
Bist 100
Son 5 yılda % 128,80
Son 10 yılda % 232,58
Son 20 yılda % 1.703,29
Kazandırdı.
Bist 100, gram altından sonra en çok kazandıran bir yatırım aracı oldu.
- sırada Eur, 4. sırada dolar oldu.
Şirket hissesi satın aldığınızda kazanmanız bir kaç gün de sürebilir, bir kaç yıl da.
Önemli olan aracı kurumlardan destek almak, şirket haberlerini ve piyasalardaki gelişmeleri çok dikkatli takip etmek ve hayalci olmamak.
Borsada, şirketlerin her birinin toplam piyasa değeri bulunur.
Bu değerler, her şirkette değişiklik göstermektedir.
“Şirket hissesi” ifadesi, genelde belirli bir seviyede payı ifade eder.
Bazı şirketler paylarını milyarlara bölebilir, bütçe ve şirketine göre bu pay da değişiklik gösterir.
Eğer şirketler kar payı dağıtmak için hak almışsa elde edilen gelir hissedarların yani borsa yatırımcılarının hesaplarına otomatik olarak yatırılır.
Borsada hissedar olduktan sonra bazı haklar da elde edilir.
Bu haklar;
– Kar payı dağıtım hakkı
– Sermaye artırımına katılma hakkı
– Genel kurulda oy kullanma hakkı
Borsada yatırım yapmak isteyen yatırımcılar, birden fazla hisse satın alabilir veya satın aldığı hisseleri satarak kar payı elde edebilir. Şirket hisselerini aracı kurumlar üzerinden alan da var, internet ortamında bankalar üzerinden alan da var.
Önemli olan yasal aracılık faaliyet hizmeti yapan şirketleri belirlemek.
Aracı şirketlerin güvenilir olup olmadığını, yetkilendirilip yetkilendirilmediğini mutlaka Borsa İstanbul veya SPK’nın sitesinden kontrol etmelisiniz. Aracı şirketlerin komisyon ve ücret bedelleri farklılık göstermektedir.
Aracı kurumlar ya da bankalar alım-satım emirlerinizi borsaya iletmektedir. Siz borsaya direkt emirlerinizi iletemezsiniz. Alım-satım işlemleri böyle gerçekleşir.
Yoğunsunuz ya da ilgilenemiyorsunuz, kısa vadeli bir beklentiniz var, fırsat kolluyorsunuz ve risk almak istemiyorsunuz o zaman emir yetkisini aracı şirkete de bırakabiliyorsunuz.
Borsada işlem yapmak için vadesiz bir yatırım hesabına ihtiyacınız var. Bu hesabı banka ya da aracı şirket üzerinden oluşturabilirsiniz.
Hesap açtıktan ve hisse satın aldıktan sonra işlemlerinizi, kar veya zararlarınızı, para hareketlerinizi online takip edebilirsiniz.
Borsaya kaç parayla girdiğiniz önemli değildir, bir hisse değeriyle bile giriş yapabilir, bu süreci öğrenebilirsiniz. Birikimlerdeki kural borsada da geçerlidir.
Tüm parayı tek hisseye yatırmamak önemlidir.
Kulaktan dolma bilgilerle tüm birikimlerinizi tek bir hissede toplarsanız bu acemice yapılmış bir hamle olur.
Sakin bir şekilde çeşitli hisselerle uzun vade bekleyen yıllık bazda güzel kar elde edebilir.
Borsada yatırım yapmış bir kişi size kendi hisselerini tavsiye ederse hemen satın almaya karar vermeyin.
Önce şirketi araştırmak, sektörü araştırmak, mevsimsel etkiyi ve günün küresel ekonomik gerçeklerini göz önünde bulundurarak karar vermek gerek.
Mesela; Yaz ve kış aylarında şirketlerin işine göre kazançları farklı olur.
İnşaat, gıda, havacılık, sanayii, savunma, teknoloji gibi onlarca sektörün mevsimsel ve dönemsel karlılıkları vardır. Siz, hangi sektördeyseniz o sektörü iyi analiz edebilirsiniz. Hangi dönemlerde o şirketin veya sektörün para kazanacağını iyi bilirsiniz.
Teknolojik imkanları göz önünde bulundurduğumuzda telefondan işlem yapmak çok hızlı ve kolay. Bu kolaylık çeşitli riskleri de beraberinde getiriyor. Al-sat bağımlılığı gibi.
Bunun için önce psikolojinizi hazırlamanız gerekli. Kendinizle konuşun ve şuna karar verin “Ben oyuncu muyum, yatırımcı mı?”
Bu cevabı verdikten sonra kendinizi tanıyabilirsiniz. “Bu benim alın terim, emeğim, birikimim, çoluk çocuğumum birikimi, iyi sahip çıkmam gerekli” dedikten sonra bir sorun yok.
İyi hafta sonları…
Teşekkürler yol arkadaşım İslam bey.
Nais