Blockchain teknolojisi ve gıda güvenliği konusuna geçmeden önce biraz Blockchain teknolojisinin faydaları ve zararlarını öğrenelim. Bu biraz uzun ve karmaşık olmayan bir yazı dizisi olacak. Bugün 2019’da birçok teknolojik gelişmeyi takip eden ve ekonomiyi takip eden nüfusun çeyreğinin Blockchain nedir? Soruları sorulması halinde yanıt verebilecek düzeye gelmiş oldukları tahmin ediliyor.
Blockchain veya Türkiye’de Türkçe adı ile zincir teknolojisini biraz tanımamız gerek, aksi taktirde bu içerikten bir şey anlamanız pek fazla mümkün olmayabilir. Blockchain teknolojisi kripto paralar ile birlikte 2006 yılında çalışmalarına başlanan bir proje olarak tanınsa da bununla ilgili pek fazla güvenilir veri ve bilgi yok. Nasıl ki kripto para birimleri hakkında yeterli bilgi yoksa bugün Blockchain teknolojisinin ilk günleri ve haftaları hatta yılları hakkında bir bilgi edinmek mümkün olmuyor. Blockchain teknolojisi bir sistemin aynı anda herkesin veri girebileceği bir program olarak düşünülerek hareket edilirse herkesin bu verileri görebildiği ancak çok güvenilir olduğu tahmin edilen nadir yeni nesil gelişmeye devam eden üstün teknolojilerden birisi.
Blockchain teknolojisi ile bugün dünyada en fazla ilgilenen şirket IBM ve diğerleri… IBM tarafından Blockchain teknolojisiyle ürünler ve programlar geliştirilmeye devam ediliyor ve bu programlar kısa süre içerisinde tüm ülkelerde kullanılabilecek kadar değerli ve güçlü olan yeni programlar.
IBM’in geliştirdiği programlar ile hayatlar kurtulabilir veya insanların yaşadığı teknoloji sorunlarına yeni nesil teknoloji ile çözümler bulabilmek mümkün olabilir. Blockchain’in insanlığın gelecek yıllarında en büyük problemlerinden bir tanesi olan gıda sorunlarını tek başına çözebilecek bir teknoloji olmadığı biliniyor olsa da bu teknoloji insanlığın gelecekte yaşamasına kesin olarak bakılmakta olan gıda sorununu çözebilecek kadar büyük ve yeni bir teknoloji.
Gıda takibini 8 dakikadan 2.2 saniyeye indirebiliyor
Blockchain teknolojisi sayesinde gıda ihracatı yapan şirketler tarlaya ekiminden önceki durumundan kendilerine ulaşana ve kendilerinden tüketiciye ulaşana kadar tüm adımları takip edebiliyor ve tüm adımlar hakkında bilgi sahibi olabiliyor. Yeni nesil teknolojiler ile birlikte şirketlerin takip ve tedarik alanında Blockchain programlarını (ürün) kullanmaya çok fazla istekli olmalarının ardında yatan sebep zaten bu. 8 dakikada bir ürünün tarlaya ekiminden önceki durumundan şirkete ulaşana kadar olan tüm ürün yolculuğunu takip edebilen bir şirket bugün 8 dakikalık süreden 2.2 saniyeye düşürebilecek bir ürünü elbette tercih eder.
Bu teknolojiyle beraber ürünlerin takibinin çok daha hızlı olması tek özellik değil. Blockchain sayesinde ürünlerin tarlada ne gibi hasar almış olabileceği, üretim hattından sonra kendilerine kadar ulaşan sürede ürünlerin tazeliğinden ne kadar darbe aldıkları gibi konularda da bilgi sahibi olmaları mümkün olabiliyor. Bunun yanısıra bu teknolojinin şirketlere kolaylık ve hız verebileceğinin yanısıra tüketicilere de karekod ile birlikte şirketlerin daha iyi ve daha hızlı bilgiler vermesi ve ürünün tüketiciye ulaşana kadar olan aşamalarında neler yaşandığını göstermesi mümkün.
8 dakikada takip yapabilmek yerine 2.2 saniyede takibini yapabilmek şirketlere milyonlarca işçinin yapabileceği takip işleminden artık sadece 50 100 kadar yetişkin insan gücünün takip için yeterli geleceğini gösteren gelişmeler. Evet, Blockchain teknolojisi bazı insanları hatta büyük bir insan grubunun işinden olmasına da neden olabilecek bir teknoloji. Şirketler bugün takip sürecinde 500 bin insana ihtiyaç duyuyorsa gelecekte robotlarında desteği ve yapay zekanın gelişmesi ile Blockchain teknolojisi ürünlerinin gelişimi sonucunda şirketlerinde bedava olarak çalışacak ve sadece enerji tüketmekle sınırlı kalacak, herhangi bir yemek vermenin gerekli olmadığı, herhangi bir şekilde ödeme yapılmasına gerek olmayan bu teknolojiler ve robotlardan yararlanacaklar ve takip sürecinde 500 bin yerine 500 insan şirketler için yeterli olacak.
Gıdaların bozulması önlenecek
Bir gıdanın herhangi bir teslimat ve tedarik adımında bozulmasının önceden bugün için şirketlerce bilinmesinin fazlası ile zor olması tonlarca gıdanın yollarda bozulmasına neden olduğu ve bunun sonucunda gıdaların trilyonlarca dolar zarar yaratmasına göz yumulmak zorunda kalınıyor. Blockchain sayesinde herhangi bir ürün yolda bozulma aşamasına geldiğinde tedarikçi bunu hemen bilecek ve yerine telafisini yapabilecek adımları daha kısa süre içerisinde atabilecek. Bu her teslimat türü için mümkün olmayacak. Bugün uçak ile aktarma yapmayacak olan gıda taşımacılığında uçağın içerisindeki gıdanın bozulması beklenmese de böyle bir durum olsa da bu teknoloji pek fazla hava şartlarının gerektirdiği önlemler ve güvenlik nedeni ile pek fazla mümkün olmayacak.