2020 yılında koronavirüs salgını devam ederken ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Durov kardeşlerinin ünlü GRAM ICO’larını (İlk Para Arzı) sonlandırma kararı aldı ve projeyi iptal etti. O dönemde adını sıkça duyduğumuz bu proje her ne kadar durdurulsa da açık kaynak kodlu yapısı tekrar geliştirilmesini sağladı.
Bu olaydan sonra dünyanın dört bir yanından birçok insan Durov kardeşlerin bu projesini gerçek bir merkeziyetsiz blok zincir oluşturmak için devam ettirdiler. Bu bağlamda Free TON projesi Mayıs 2020’de bu şekilde doğmuş oldu. Gelinen noktada proje 50 binden fazla kayıtlı cüzdan ve 0.2 saniyedeki doğrulama oranına sahip blokları ile ciddi bir ilgi patlamasına neden oldu.
Tüm öneriler, her topluluk üyesinin belgeyi yorum yazabileceği, tartışabileceği veya eleştirebileceği proje forumunda yayınlanır. Tartışma bittiğinde ve tüm esaslı yorumlar dikkate alındığında, teklif zincir üzerinde oylamaya gider. Oyların %50’den fazlası fikri destekliyorsa, öneri oylamayı geçer ve uygulamaya geçilir.
ICO aşamasında 5 milyar TON Crystals üç kanal üzerinden dağıtıldı. %5’i blok zincirinin performansını destekleyen doğrulayıcılar için ayrıldı, %10’u geliştirmeyi teşvik etmek için geliştiricilere tahsis edildi ve paranın %85’i toplu benimseme oluşturma çabaları için topluluk üyelerine ayrıldı.
Geçtiğimiz 9 ayda Free TON teknolojisi hızla gelişirken topluluk boyutu ve katılım düzeyleri de hızla artıyor.
Bu, topluluğun mevcut modeli geliştirmesine ve iş yükünü çeşitlendirmeye ve tüm süreci daha verimli ve sağlam hale getirmeye yardımcı olabilecek alt yönetimler (subgovernance) getirmesine yol açtı. Her bir alt yönetim, DeFi, tasarım, tanıtım, geliştirici deneyimi veya akıllı sözleşmeler yazma gibi belirli bir alanla ilgilenen benzer fikirlere sahip topluluk üyelerinden oluşur. Ayrıca farklı ülkelerde veya dillerde kripto toplulukları ile çalışmayı organize eden alt yönetimler de vardır. Şu anda, Free TON’da kurulu ve çalışan 18 alt yönetim var ve gelişmeler oldukça hızlı şekilde yapılıyor.
Alt yönetimlerin tanıtılması, daha fazla topluluk üyesinin ağ gelişimine aktif katılımda bulunmasına yardımcı oldu, yürütülen yarışmaların sayısını artırdı ve sonuç olarak, dünya çapında Free TON ile ilgilenen kripto meraklılarına belirteç tahsis etme sürecini hızlandırdı. Mayıs 2020’den bu yana 100’den fazla yarışma gerçekleştirildi ve bunlar aracılığıyla 155 milyon TON Crystal belirteci tahsis edildi. Ve hız her geçen gün artıyor.
Ademi merkeziyetçi yönetimle ilgili çalışmalar bitmiş olmaktan çok uzak. Topluluk, yeni deneyler yapmaya ve mevcut modelin daha fazla geliştirilmesini tartışmaya devam ediyor. Bu noktada, Governance 2.0 geliştirilmektedir. G2.0 ilkbaharda deneme aşamasına girmelidir, böylece herkes mevcut yarışmalara katılma ve yayınlandığında oylama hakkına sahip olur.
Bu ilginç sosyal deneyi dikkatle takip etmeye ve kripto topluluğunun gerçek ademi merkeziyetçiliğe şimdiden hazır olup olmadığını görmeye devam edeceğiz.