Tether bugün itibariyle 67 milyar dolarlık piyasa değeriyle en büyük stablecoin.
1 yıl öncesine kadar stablecoin pazarının %75’îni temsil eden Tether son dönemde bu pazar hakimiyetini kaybetti.
2022 itibariyle ABD’li Centre şirketinin yönettiği USDC önemli bir atak yaptı ve Tether’in pazar hakimiyetinin bir kısmını kendi hanesine kattı.
USDC’nin bu büyümesindeki en büyük etken şeffaflık politikası oldu. Zira Tether’in aksine USDC’nin yönetiminden sorumlu olan Centre, piyasaya sürdüğü her bir USDC karşılığında 1 ABD Doları’nı sürekli izlenen ve denetlenen özel bir banka hesabında tutmaktadır. Bu sayede USDC’nin fiyatının 1 ABD Doları’na sabitlenmesi hedeflenmiştir.
USDT, USDC ve BUSD arasındaki pazar payı savaşı devam ederken, yatırımcılar bu stablecoinlerin ne kadar güvenilir olduğu konusunda tedirginlik yaşıyor.
Tether Güvenilir Mi?
Öncelikle bu stablecoinlerin 1 dolara sabitlenmiş olması, bunun değişmez bir kural olduğu anlamına gelmiyor.
Piyasa değeri bakımından en büyük stablecoin USDT merkeziyetsiz bir para birimi değildir. Arkasında Tether şirketi yer alır ve 1 dolara sabitliğini bu şirket sağlar.
Paralar güveni farklı parametrelerle sağlayabilirler. Bugün Bitcoin merkeziyetsizlikten güç alırken, gerçek dolar ABD devletinin itibarından güç alır. Özel para birimleri de gücü arkalarındaki şirketlerden alır.
Siz 100 USDT’nizi Tether’e verdiğinizde o da size gerçek 100 dolar verir. Tether bunu sağladığı sürece 1 USDT 1 dolar olmaya devam eder.
Tether bir gün bu ödemeyi yapamazsa elinizdeki USDT’lerin 1 dolara sabitliği bozulabilir ve hak ettiğiniz kadar dolar elde edemeyebilirsiniz. LUNA çöküşünde benzer bir tablo ile karşılaşmıştık. (LUNA ile Tether’ın, dolar sabitliğini sağlamada kullandıkları mekanizma tamamen birbirinden farklıdır. Buradaki örnek sadece çöküşün sert bir şekilde yaşanabileceğini anlatabilmek adına verilmiştir.)
Siz USDT alırken Tether’e güven duyar ve ileride bu USDT’nizin karşılığının size verileceğini düşünürsünüz. Bu güven duygusu dışında sizi Tether’e karşı koruyabilecek herhangi bir mekanizma yoktur.
Tether uzun yıllardır karşılıksız USDT basma iddialarının gündeminde yer aldı. Bu konuda New York Başsavcılığı’ndaki soruşturmada Tether’in uzlaşma yoluyla ödediği 18 milyon dolarlık ceza ile kapandı. Ancak Başsavcılık sonraki açıklamalarında Tether’i karşılıksız para bastığı iddialarını yineledi ve New York’ta faaliyette bulunmamasını istedi.
Tether her ne kadar bağımsız bir denetçiye 3 aylık raporlar hazırlatarak bunları yatırımcılarıyla paylaşsa da, bu raporlardaki yatırım enstrümanlarının içeriğini ayrıntılı olarak paylaşmaz.
Örneğin karşılıkların bir kısmının ticari kağıtlar olduğu belirtilir ancak bunların neler olduğu ve Tether’in buradaki riski açıklanmaz. Yine bu rezervleri sürekli izleyemezseniz. Bu da Tether’in şeffaflığına gölge düşürmektedir.
Yani Tether bugün USDT’lerin karşılığı olarak gösterdiği tüm varlıklarını (bonoları, ticari kağıtları, fonları) satıp yatırımcıları oyalamak için küçük bir miktar likidite ayırsa ve ortadan kaybolsa bizi buna karşı uyaracak bir mekanizma bulunmuyor.
Bu nedenle kripto para piyasalarında stablecoinlere yatırım yaparken dahi riski bölüştürmekte ve seçici olmakta olmakta fayda var. Bir gün kalktığınızda Tether şirketi ortadan kaybolmuş olursa, elinizdeki USDT‘lerin karşılığını alabileceğiniz bir yer olmayacak.