Venezuela’nın kendi uzmanları aracılığı sayesinde ürettiğini iddia ettiği ve arkasında petrol gücü ile altın gücü olduğunu, değerli bir para birimi olarak tanıttığı Petro henüz ülkeyi kurtaramadı. Ülkede ABD’nin ağır ekonomik yaptırımları dolayısı ile dünyaya petrol ihraç edilemezken, kendi petrolünü bile %100 performans ve verim ile çıkarılmasına izin verilmiyor.
Venezuela, çıkardığı petrolü satamadığı için elinde biriken petrol oranları artıyor, her gün yeni vanalar kapanarak petrol çıkma oranlarında düşüşler yaşanıyor. Ülkenin en büyük gelir kaynağı olan petrolü satamaması ise zaten tarımsal olarak üretimin az, talebin aşırı fazla olması dolayısı ile ülkede büyük bir ekonomik krizi beraberinde getirdi, getirmeye devam ediyor. Ülkedeki yaşanan ekonomik krizi anlatan Venezuela vatandaşları, 1 tavuğun tüm asgari ücrete eşit olduğunu, bozuk etlerin yüksek fiyatlar ile satıldığını ve kendisine alıcı bulabildiğini belirterek devlet başkanı tarafından atılan adımların son derece yanlış olduğunu belirtiyorlar.
Washington D.C yönetimi ise Venezuela ekonomisinin düzelmesinin ve eski günlerinden daha iyi günlerine geri dönmesi için kendi isteklerine uyulması gerektiğini, kendi dediklerinin yapılmasını ve ülke yönetiminin demokratik olarak belirlenmesi gerektiği şartını koşuyor. Amerikan Başkanı Donald Trump’ın imzaladığı yaptırım kararları ile ilgili olarak Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ise ABD’nin yaptırımlarına direnecek ve bu yaptırımları kırabilecek olduklarını belirterek ülke vatandaşlarının tepkisini çekiyor.
Kripto paralar ülke kurtaramaz
Kripto paraların normal paralar kadar etkili olmamasının nedeni kullanım alanlarının az, yeni üretilmeye başlaması dolayısı ile ülkelerin para birimlerinin yerine geçmemesi, en önemlisi de ABD tarafından resmen tanınmıyor olmalarından kaynaklı. ABD tarafından tanınmadığı ve resmi işlemlerde değil, sıradan hayatta bile etkili olarak kullanılmasına yönelik yasalar olmaması, kripto para sahiplerinin korunmaması ile fiyat dengesizliği bu konu üzerinde en büyük etken olarak biliniyor. Yasal önlemlerin olmamasının fiyat düşüşleri ve değişimlerini sık tetiklemesi yatırımcıların her an zarar edebilecek ve her an kar edebilecek olduklarını beraberinde getirirken, bu durum çoğu insan-yatırımcı için ”asla olmaması gereken” bir değer kaybı olarak görülüyor.
Kripto paraların bir ülke ekonomisini kurtarması, ülkede ciddi derin ekonomik rahatlama yaşatması henüz bugün yaşadığımız küresel ekonomik düzende mümkün değil. Analistler kripto paraları güçlü göstermeye çalışa dursunlar, kripto paraların güçlü olduğunu belirten bazı ünlü isimler açıklama yapmaya devam ediyor olsun ancak gerçek şu ki; bir kripto para birimi ekonomisi kötü olan ülkenin ekonomisine asla olumlu olarak etki yapamaz.
Kripto paralar ile sadece bir ülke ekonomisinde yaşanan tıkanıklık giderilebilir. Bunu bir ülkede yaşanan ekonomik bolluğa rağmen nakit para bulunamıyor hale gelmesi ve merkez tarafından basılarak para birimlerinin bile birkaç haftalığına yeterli olmayabilecek olan ekonomilerde görmek mümkündür. Bir ülke para biriminde değişiklik yaptığında arz ve talep dengesindeki yoğunluğa göre basılan paralar yetersiz olabilir ve eski paraların geçerliliği hemen kaldırılırsa kripto paralar burada merkez bankası destekli olursa ve devlet tarafından üretilmiş bir kripto para ise değeri sabit tutulabilecek olduğundan dolayı ülkedeki ekonomik tıkanıklığı birkaç gün içerisinde çözüm noktasına getirebilir. Aksi durumda bir kripto para biriminin ülke ekonomisini kurtarması mümkün olmayacaktır.
Dünyadaki küresel ekonomiyi yöneten 5 ülkenin arasında ilk sırada olan ABD’nin yaptırımlarının kripto paralar ile aşılabilecek olması da ayrı bir konu olarak değerlendirilmekte. Yasal olarak ABD’nin yaptırım uyguladığı ülkeler ile hiçbir ülkenin ticaret yapamayacak olduğunu* gösterir. Bugün Venezuela’nın petrol satışı yapamıyor olması ve bu yaptırımları kendi ürettiği ve tamamen gizli olarak görülen kripto paralar ile aşamıyor olması ABD’nin dünya üzerindeki etkisinden kaynaklı ve hiçbir ülke Venezuela’dan kripto paralar ile gizli ödemeler yapılsa bile bunu ABD yönetiminden saklayamayacak olduklarını biliyor.
Aynısı Türkiye için de geçerlidir. Türkiye’nin bölgedeki ülkeler ile yaptığı ticaretlerde A ülkesi ile B ülkesine yaptırım uygulaması durumunda Türkiye’den habersiz olarak iki ülke arasında ticaret yapılması pek mümkün değil. Bunu ABD açısından düşünürsek, uydular aracılığı ile küresel ticareti denetleyen ve petrol aktarımlarını bile uydular ile görebilen bir ülkeyi kripto para birimi çıkararak yenmek pek mümkün değil. Bunun ötesinde Venezuela, kripto para ile petrolün litresini 0.01 Yeni Bolivar (kripto para karşılığı olarak) alıcı bulması imkansız.
Nedeni ise ABD’nin ortakları ile (Bu ortaklar arasında Türkiye’de var) küresel ticareti izliyor ve Venezuela’dan petrol almadıklarını gösteriyor olmasından kaynaklı. Aksi halde ABD’nin müttefiki bir ülke bile olsa yaptırım uygulanan ülkeden kripto para ile petrol alır ise bunun bulunması çok uzun sürmeyecektir. Durum böyle olunca bir ülke ekonomisinin kripto para ile yaptırımlardan da kurtarılması pek mümkün değildir. Bu ülke Sudan ile Nijerya arasında birbirlerine yaptırım uygulayan ülkeler olsaydı da kripto paralara gerek kalmadan normal ödeme yoluyla zaten yaptırımları delebilecek ve iki ülkenin de birbirinden haberi olmayacaktı. Söz konusu dünyanın büyük ülkeleri olunca ise böyle bir imkan mümkün değil.
Ülkelerin kripto para üretmemesinin arkasında bu neden mi var?
Ülkelerin kendilerine ait merkez bankası tarafından kripto para üretmemesinin arkasında ”gizli” kalamayacak olduklarını bilmeleri yatıyor olabilir. Bugüne kadar dünyanın hiçbir ülke tarafından neden kripto para üretmedikleri açıklanmadığı için (gerçek nedenleri ile) bu sorunun yanıtının bilinmesi pek mümkün değil. Bir ülkenin kripto paraları merkez bankası destekli üretmememesinin arkasında yatan birkaç farklı sebep olabilir. Bu sebepler arasında,
- Kripto paraların gizli kalmayacak ve büyük devletler tarafından takip edilebileceğini bilmeleri
- Kripto para üretiminin sık ve devamlı olması gerekebileceği
- Değerinin sürekli olarak değişebilme riski olmasından dolayı kendi elleri ile vatandaşlarını riske atmak istememeleri
- Henüz tüm dünya tarafından sıcak bakılmadığı için dünyadaki öncü kripto para ülkelerinden olmak istememeleri
Yatıyor olabilir. Tüm bu nedenler ülkeden ülkeye değişebilir.
*Ülkeler sadece karşılaştırma amacı ile verilmiş olup, dünyanın büyük ülkeleri ile küçük ekonomiye sahip ülkeleri arasındaki farklar örnek gösterilmiştir.
Bu içerik Bitcoinsistemi.com için özel olarak üretilmiş olup, izinsiz alıntı yapılması yasaktır. İçerikte bahse konu olan ülkeler mevcut yaptırımların uygulandığı taraf veya yaptırım uygulayan taraflar olmayabilir. Sudan ve Nijerya örneği sadece ”örnek” olarak verilmiş olup, denetimin az olması, küçük ekonomiye sahip olmalarından dolayı verilmiştir.